INFOdoradca+ Informacje o zawodach - Powiatowy Urząd Pracy w Wieruszowie

Pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki 222202

• Pielęgniarka.
• Pielęgniarka anestezjologiczna.
• Anestetyczka.
• Anaesthetic Nurse.

W Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie:

• 2221 Nursing professionals.

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

• Sekcja Q – Opieka zdrowotna i pomoc społeczna.

Notka metodologiczna

Opis informacji o zawodzie opracowano na podstawie:

• analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe), źródeł internetowych oraz wyników badań i analiz prowadzonych w projekcie: SPO RZL (2006–2007) „Opracowanie i upowszechnianie krajowych standardów kwalifikacji zawodowych”,
• analizy opisu zawodu zamieszczonego w wyszukiwarce opisów zawodów na Wortalu Publicznych Służb Zatrudnienia,
• badań ankietowych prowadzonych w projekcie INFODORADCA+ w maju 2018 r.,
• zebranych opinii od recenzentów, członków panelu ewaluacyjnego oraz zespołu ds. walidacji i jakości informacji o zawodach.

Autorzy i eksperci opiniujący

Zespół Ekspercki:

• Wojciech Gostomski – Doradca Consultants Ltd. Sp. z o.o., Gdynia.
• Elżbieta Krupiczojć-Graf – Copernicus PL, Gdańsk.
• Ewa Morzuch – Uniwersyteckie Centrum Kliniczne, Gdańsk.

Zespół ds. walidacji i jakości informacji o zawodzie:

• Joanna Gralak-Merchel – DORADCA Consultants Ltd. Sp. z o.o., Gdynia.
• Włodzimierz Walkusz – DORADCA Consultants Ltd. Sp. z o.o., Gdynia.

Recenzenci:

• Tomasz Aszyk – Szpital Specjalistyczny w Kościerzynie, Kościerzyna.
• Małgorzata Zalewska – Powiatowy Zespół Opieki Zdrowotnej S.A. w Ostródzie, Ostróda.

Panel ewaluacyjny – przedstawiciele partnerów społecznych:

• Paweł Bagniewski – Zakładowa Organizacja Związkowa Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych przy 7 Szpitalu Marynarki Wojennej, Gdańsk.
• Anna Kabala – Warszawski Uniwersytet Medyczny, Wydział Nauki o Zdrowiu, Warszawa.

Data (rok) opracowania opisu informacji o zawodzie: 2018 r.

Pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki to osoba, która uzyskała dyplom pielęgniarki i ukończyła podyplomowe szkolenie specjalizacyjne w tej dziedzinie, zdała egzamin państwowy bądź uzyskała tytuł specjalisty wydany przez organizatora takiego szkolenia przed rokiem 2003. Pielęgniarka specjalista w tej dziedzinie opiekuje się pacjentem poddawanym znieczuleniu. Prowadzi działania terapeutyczne wobec pacjentów po znieczuleniu i zabiegu operacyjnym. Realizuje zadania wobec pacjenta w stanie zagrożenia życia i zdrowia w warunkach intensywnej terapii ¹³ oraz Systemu Ratownictwa Medycznego ³².

Opis pracy

Pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki sprawuje opiekę nad pacjentem w stanach zagrożenia życia w obszarze intensywnej terapii, a także ratownictwa medycznego oraz poddawanych anestezji ¹. Realizuje świadczenia pielęgnacyjne, lecznicze, rehabilitacyjne i promocji zdrowia. Prowadzi badania naukowe, organizuje i zarządza personelem oraz bierze aktywny udział w adaptacji zawodowej nowego pracownika. Praca jest wykonywana przez kobiety i mężczyzn.

Sposoby wykonywania pracy

Do podstawowego zakresu prac pielęgniarki – specjalisty pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki należy:

• opieka nad pacjentem poddawanym znieczuleniu do zabiegów operacyjnych i diagnostycznych wymagających anestezji,
• sprawowanie opieki nad pacjentem nieprzytomnym, w stanach zagrożenia życia w obszarze intensywnej terapii i ratownictwa medycznego,
• opieka nad dawcą i biorcą narządów przed, w trakcie i po zabiegach przeszczepiania narządów,
• nadzorowanie i dokumentowanie wykonywanych świadczeń medycznych,
• edukowanie pacjenta i rodziny w zakresie zachowań prozdrowotnych i pielęgnacji chorego oraz zapobiegania powikłaniom.

Więcej szczegółowych informacji znajduje się w sekcjach: 3.1. Zadania zawodowe oraz 3.2., 3.3., 3.4. Kompetencje zawodowe.

Warunki pracy

Praca może być wykonywana w budynkach, a w szczególnych wypadkach na wolnym powietrzu.

Pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki może pracować w:

• pomieszczeniach oddziałów szpitalnych, bloków operacyjnych, poradni, w domu pacjenta leczonego respiratorem,
• zespołach wyjazdowych karetek reanimacyjnych i wypadkowych,
• jednostkach zajmujących się szkoleniem podyplomowym pielęgniarek,
• jednostkach administracji publicznej w charakterze wojewódzkiego lub krajowego konsultanta w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.1. Możliwości podjęcia pracy w zawodzie.

Wykorzystywane maszyny i narzędzia pracy

Najważniejsze narzędzia pracy stosowane w ramach terapii pacjenta to:

• aparat do znieczulenia ⁵,
• respirator ²⁷,
• defibrylator ¹⁰,
• aparat do ciągłego leczenia nerkozastępczego ³,
• pompy infuzyjne ²²,
• elektryczne urządzenie do ssania ¹¹,
• laryngoskop ¹⁸,
• bronchofiberoskop ⁸,
• urządzenie do aktywnej regulacji temperatury pacjenta,
• urządzenia do monitorowania funkcji życiowych pacjenta: kardiomonitor ¹⁷, pulsoksymetr ²⁵, kapnograf ¹⁶, stetoskop ³¹, termometr,
• aparat EKG ⁴.

Organizacja pracy

Praca pielęgniarki – specjalisty pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki może mieć charakter pracy jednozmianowej lub zmianowej. Praca jednozmianowa w dni powszednie dotyczy przeważnie pielęgniarek zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych, w szpitalach, szkołach, poradniach itp. Praca w systemie zmianowym ma charakter ciągły i dotyczy dni powszednich, niedziel i świąt; obejmuje najczęściej dyżury 12-godzinne pełnione na oddziałach szpitalnych i w centrach pogotowia ratunkowego. Każdorazowo godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy są regulowane przez przepisy wewnętrzne pracodawcy.

Pielęgniarki ponoszą odpowiedzialność zawodową (w tym etyczną – zawartą w kodeksie etycznym uchwalonym przez samorząd zawodowy). Ich odpowiedzialność jest określona m.in. w przepisach regulujących wykonywanie zawodu pielęgniarki i zawodu położnej oraz w Kodeksie etyki zawodowej pielęgniarki i położnej Rzeczypospolitej Polskiej.

Zagrożenia mające wpływ na bezpieczeństwo pracy człowieka

Pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki może być narażona na następujące zagrożenia:

• czynniki fizyczne: promieniowanie jonizujące, promieniowanie elektromagnetyczne, promieniowanie emitowane przez monitory ekranowe,
• czynniki chemiczne: środki do dezynfekcji i sterylizacji, środki czyszczące, leki, składniki gumy (rękawiczki medyczne) i niektóre metale, gazy anestezjologiczne ¹²,
• czynniki biologiczne: bakterie, wirusy, grzyby chorobotwórcze, priony ²³ oraz pasożyty, którymi pielęgniarka może zainfekować się podczas bezpośredniego kontaktu z pacjentem,
• czynniki ergonomiczne: wymuszona pozycja ciała, znaczny wysiłek fizyczny związany z opieką nad pacjentem, praca zmianowa i w porze nocnej, ryzyko skaleczeń ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń,
• czynniki psychiczne: stres związany z opieką nad pacjentem w stanie zagrożenia życia, agresja słowna i fizyczna ze strony pacjentów.

Do występujących chorób w zawodzie możemy zaliczyć m.in.:

• choroby zakaźne (WZW ³⁵),
• choroby narządu ruchu, w szczególności zwyrodnienia kręgosłupa,
• choroby alergiczne,
• zespół wypalenia zawodowego.

Wymagania psychofizyczne

Dla pracownika wykonującego zawód pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki ważne są:

w kategorii wymagań fizycznych

• sprawność układu mięśniowo-ruchowego,
• sprawność narządu wzroku,
• sprawność narządu słuchu,
• sprawność układu równowagi,
• sprawność układu oddechowego;

w kategorii sprawności sensomotorycznych

• koordynacja wzrokowo-ruchowa,
• zmysł równowagi,
• percepcja kształtów,
• dobry słuch i węch,
• spostrzegawczość,
• zręczność rąk i palców;

w kategorii sprawności i zdolności

• koncentracja i podzielność uwagi,
• szybki refleks,
• dobra pamięć,
• zdolność logicznego myślenia,
• zdolność do wnikliwej obserwacji,
• wyobraźnia;

w kategorii cech osobowościowych

• odpowiedzialność,
• rzetelność,
• dokładność,
• elastyczność, zdolność do współpracy z różnymi osobowościami,
• empatia,
• wyrozumiałość,
• cierpliwość,
• odporność emocjonalna,
• dyskrecja,
• komunikatywność.

Więcej informacji znajduje się w sekcjach: 3.5. Kompetencje społeczne, 3.6. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu.

Wymagania zdrowotne

Przeciwwskazaniami do wykonywania zawodu pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki są:

• niesprawność narządu wzroku niedająca się skorygować okularami lub soczewkami kontaktowymi,
• nosicielstwo chorób zakaźnych oraz pasożytniczych,
• niesprawność narządu ruchu, szczególnie kończyn górnych,
• choroby psychiczne,
• uzależnienie od alkoholu i środków odurzających.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.4. Możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zawodzie.

Wykształcenie niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie

Do podjęcia pracy w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki wymagane jest posiadanie wykształcenia wyższego pierwszego stopnia oraz ukończenie lub odbywanie kursu kwalifikacyjnego bądź specjalizacji w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki. Placówki kształcące pielęgniarki to uniwersytety medyczne i inne uczelnie wyższe prowadzące kształcenie na kierunku pielęgniarstwo.

Tytuły zawodowe, kwalifikacje i uprawnienia niezbędne/preferowane do podjęcia pracy w zawodzie

Do wykonywania zawodu pielęgniarki niezbędne jest posiadanie prawa wykonywania zawodu wydawanego przez Okręgową Izbę Pielęgniarek i Położnych. System kształcenia pielęgniarek przewiduje edukację w ramach kursów kwalifikacyjnych i specjalizacji. Pozytywne ukończenie kursu kwalifikacyjnego pozwala na udzielanie świadczeń zdrowotnych będących w zakresie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki, natomiast specjalizacja rozszerza kompetencje i umiejętności specjalistyczne oraz uprawnia do tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki.

W zakresie oczekiwań pracodawców preferowane jest posiadanie:

• tytułu magistra pielęgniarstwa,
• tytułu specjalisty w pokrewnej dziedzinie pielęgniarstwa.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.2. Instytucje oferujące kształcenie, szkolenie i/lub potwierdzanie kompetencji w ramach zawodu.

Możliwości rozwoju zawodowego i awansu

W ramach rozwoju zawodowego i awansu pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki może pracować także jako:

• pielęgniarka koordynująca pracę innych pielęgniarek,
• pielęgniarka oddziałowa,
• pielęgniarka naczelna, pełniąca funkcję dyrektora ds. pielęgniarstwa w zakładach opieki zdrowotnej,
• konsultant wojewódzki w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki,
• konsultant krajowy w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki.

Możliwości potwierdzania kompetencji

Jedynym sposobem potwierdzenia kompetencji jest uzyskanie pozytywnego wyniku państwowego egzaminu przed komisją powołaną przez ministra właściwego do spraw zdrowia na wniosek dyrektora Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych.

Więcej informacji można uzyskać w Bazie Usług Rozwojowych https://uslugirozwojowe.parp.gov.pl oraz Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Osoba zatrudniona w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki może rozszerzać swoje kompetencje zawodowe w zawodach pokrewnych:

Pracownik w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki wykonuje różnorodne zadania, do których należą w szczególności:

• Z1 Przygotowanie i organizowanie stanowisk pracy w anestezjologii i intensywnej terapii.
• Z2 Ocenianie i monitorowanie stanu zdrowia pacjenta.
• Z3 Rozpoznawanie potrzeb zdrowotnych i problemów pielęgnacyjnych pacjenta.
• Z4 Ustalanie indywidualnego planu opieki pielęgniarskiej ²⁰.
• Z5 Realizowanie indywidualnego planu opieki pielęgniarskiej nad pacjentem w anestezjologii i intensywnej terapii.
• Z6 Podawanie leków i płynów infuzyjnych ²¹.
• Z7 Uczestniczenie w leczeniu niewydolności oddechowej ¹⁹.
• Z8 Uczestniczenie w terapii nerkozastępczej ³³.
• Z9 Uczestniczenie w odżywianiu pacjenta drogą dojelitową i pozajelitową w ramach intensywnej terapii.
• Z10 Ocenianie, monitorowanie bólu i udział w terapii przeciwbólowej.
• Z11 Prowadzenie edukacji w zakresie opieki w życiu z chorobą i niepełnosprawnością w stosunku do pacjenta i jego rodziny.
• Z12 Prowadzenie rehabilitacji przyłóżkowej ²⁶.
• Z13 Rozpoznawanie stanów zagrożenia życia.
• Z14 Uczestniczenie w resuscytacji krążeniowo-oddechowej ²⁹.
• Z15  Kaniulowanie ¹⁵ żył obwodowych oraz żyły szyjnej zewnętrznej ³⁷.
• Z16 Zaopatrywanie obrażeń pourazowych.

Kompetencja zawodowa Kz1: Sprawowanie opieki nad pacjentem poddawanym anestezji i intensywnej terapii obejmuje zestaw zadań zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, do realizacji których wymagane są odpowiednie zbiory wiedzy i umiejętności.

Kompetencja zawodowa Kz2: Uczestniczenie w terapii pacjenta obejmuje zestaw zadań zawodowych Z6, Z7, Z8, Z9, Z10, Z11, Z12, do realizacji których wymagane są odpowiednie zbiory wiedzy i umiejętności.

Kompetencja zawodowa Kz3: Udzielanie pomocy medycznej w stanach zagrożenia życia obejmuje zestaw zadań zawodowych Z13, Z14, Z15, Z16, do realizacji których wymagane są odpowiednie zbiory wiedzy i umiejętności.

Pracownik w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki powinien posiadać kompetencje społeczne niezbędne do prawidłowego i skutecznego wykonywania zadań zawodowych.

W szczególności pracownik jest gotów do:

• Ponoszenia odpowiedzialności za realizację opieki zgodnie z aktualną wiedzą medyczną, doświadczeniem, preferencjami i systemem wartości pacjenta.
• Przestrzegania tajemnicy zawodowej i praw pacjenta.
• Przestrzegania zasad etyki zawodowej.
• Wyrażania szacunku i empatii dla pacjenta.
• Przeprowadzania samooceny i weryfikacji działań własnych oraz oceny osób, którymi kieruje w zakresie realizacji zadań zawodowych.
• Podnoszenia kwalifikacji w sposób ciągły.
• Podejmowania wyzwań zawodowych i osobistych w zakresie doskonalenia jakości usług pielęgniarskich.

Pracownik powinien mieć zdolność właściwego wykonywania zadań zawodowych i predyspozycje do rozwoju zawodowego. Dlatego wymaga się od niego odpowiednich kompetencji kluczowych. Zostały one zilustrowane w formie profilu (rys. 1) ukazującego ważność kompetencji kluczowych dla zawodu pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki.

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki

Uwaga:

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stosowanego w Międzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych − projekt PIAAC (OECD).

Kompetencje zawodowe pracownika w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki nawiązują do opisów poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji.

Opis zawodu, zadań zawodowych i wymagań kompetencyjnych może stanowić materiał informacyjny dla przygotowania (lub aktualizacji) opisów kwalifikacji wprowadzanych do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK). Więcej informacji:

• Zintegrowany System Kwalifikacji: https://www.kwalifikacje.gov.pl
• Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji: https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki może znaleźć pracę w:

• szpitalach uniwersyteckich, wojewódzkich i powiatowych,
• zakładach opiekuńczo-leczniczych,
• poradniach specjalistycznych,
• instytutach naukowo-badawczych,
• placówkach oświatowych.

Zatrudnienie w zawodzie pielęgniarki – specjalisty pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki oferują:

• placówki publiczne i niepubliczne zajmujące się ochroną zdrowia,
• zawodowe instytucje samorządowe (związki zawodowe, samorządy pielęgniarek i położnych),
• instytucje państwowe (Ministerstwo Zdrowia),
• grupowe praktyki pielęgniarskie,
• indywidualne praktyki zawodowe jako forma samozatrudnienia.

Kształcenie

Instytucje oferujące kształcenie pielęgniarek to uczelnie prowadzące kształcenie na kierunku pielęgniarstwo pierwszego i drugiego stopnia w systemie dziennym lub zaocznym. Mogą być to uczelnie wyższe publiczne i prywatne.

Szkolenie

Placówki oferujące szkolenia w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki to:

• uczelnie i szkoły prowadzące działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych,
• podmioty lecznicze,
• inne podmioty po uzyskaniu wpisu do właściwego rejestru podmiotów prowadzących kształcenie podyplomowe.

Wynagrodzenie miesięczne brutto w zawodzie pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki waha się od 3900 zł do 5900 zł w przeliczeniu na pełen etat. Większość pielęgniarek anestezjologicznych osiąga zarobki w dolnej części tego przedziału.

Wynagrodzenie osób pracujących na stanowisku pielęgniarki anestezjologicznej jest zróżnicowane i uzależnione od kilku czynników:

• stażu pracy,
• wykształcenia,
• umiejscowienia geograficznego danego zakładu pracy,
• referencyjności danej placówki służby zdrowia,
• indywidualnych rozmów kwalifikacyjnych z pracodawcą,
• rodzaju pracodawcy (prywatny, publiczny),
• sytuacji na lokalnym rynku pracy.

Wynagrodzenie miesięczne brutto pielęgniarek anestezjologicznych zajmujących stanowisko kierownicze waha się od 4200 zł do 5900 zł.

Zawód pielęgniarka – specjalista pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki mogą wykonywać osoby z następującymi rodzajami niepełnosprawności – pod warunkiem odpowiedniego dostosowania środowiska pracy (pod względem technicznym i organizacyjnym) do rodzaju niepełnosprawności:

• z niewielką dysfunkcją kończyn górnych (05-R), która nie wyklucza pracy przy komputerze oraz nie wyklucza wykonywania bardziej precyzyjnych czynności; wymagane jest wówczas dostosowanie sprzętu komputerowego,
• z wadami i dysfunkcją wzroku (04-O), w przypadku możliwości skorygowania ich szkłami optycznymi lub soczewkami kontaktowymi.